Milli mədəniyyətimizin tərkib hissəsi olan kinematoqrafiya  son illər  bir sıra uğurlara  imza atmış, filmlərimimiz  beynəlxalq müsabiqələrdə iştirak edərək yüksək mükafatlara layiq  görülmüşdür. Bu da  təsadüfi deyil.

Ölkəmizdədə  mədəniyyət sahəsində həyata keçirilən davamlı islahatlar, Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiq edilmiş  "Azərbaycan kinosunun 2008-2018-ci illər üzrə inkişafına dair Dövət Proqramı",  Mədəniyyət  və Turizm Nazirliyi  tərəfindən  həyata keçirilən  yeni kino layihələri bu sahənin  tərəqqisinə  güclü stimul yaratmışdır.

Bu nailiyyətlərin qazanılmasında zəngin yaradıcılıq ənənələri olan  C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının məxsusi payı vardır. Bəs bu gün  kinostudiya hansı qayğılarla yaşayır, ötən il hansı nailiyyətlərlə yaddaşlarda qalacaq?  Müsahibimiz  kinostudiyanın direktoru  Müşfiq Hətəmov  bu  və digər  suallarımızı cavablandırır.

-Müşfiq müəllim,  rəhbərlik etdiyiniz  studiya  bir vaxtlar saat mexanizmi kimi işləyirdi. Burada istehsal olunmuş  filmlər mədəniyyət salnaməmizdə  cox əhəmiyyətli yer tutur. Bu gün  kinostudiyada  vəziyyət  necədir  və  əsasən hansı  problemlərlə  üzləşirsiniz?

-Mən buraya  direktor  təyin olunanda  yaxşı  bilirdim ki, bura Azərbaycan mədəniyyətinin  ən əhəmiyyətli  sahələrindən biri –  kinonun  doğulduğu məkandır. Və onu da bilirdim ki, indi mənim  direktor kimi əyləşdiyim kresloda  böyük  sənət xadimləri əyləşmişlər və onların  hər biri  bu sənətdə  xüsusi  iz  qoymuş insanlardır. Onların kinomuza verdiyi  qiymətli töhfələr əbədiyaşarlıq qazanmışdır. Onların  zəhməti  bahasına  qurulmuş  bu sənət məbədi 90-cı illərin əvvəllərində bir  göz qırpımında məhv edildi. Bunun obyektiv və subyektiv səbəbləri var idi. SSRİ-nin  dağılması,  vəsaitin  kəsilməsi, studiyanın yaradıcı potensialının   məhv edilməsi  bu vəziyyətin  başlıca səbəbi idi.

Sizin  xatırlatdığınız o  işlək kinostudiya dağılmaq  ərəfəsində idi. Yalnız ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra  başqa sənət sahələrində olduğu kimi,  kinoda da həyat dirçəlməyə  başladı. Kinematoqrafiya haqqında  qanun qəbul edildi, dövlət  sifarişi ilə  filmlər çəkilməyə başlandı.  Sonralar  ulu öndərin siyasi kursunu  uğurla davam etdirən   Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev ölkənin mədəni inkişafını gücləndirmək məqsədilə davamlı  olaraq  sərəncamlar imzaladı,  Dövlət proqramları qəbul olundu. Dövlət sifarişi ilə  çəkilən filmlərin sayı artırıldı. Sahibkarlığın inkişafı ilə bağlı həyata keçirilən tədbirlər  kinematoqrafiya sahəsində  yeni kino  şirkətlərinin  yaradılmasına  səbəb oldu.  Kinonun beynəlxalq əlaqələri  genişləndi, müştərək  filmlərin istehsalına şərait yaradıldı. Bütün bunların fonunda  kinostudiya da tədricən dirçəlməyə başladı.

Bir məsələni də vurğulamaq istərdim.  Bu gün  milli kinomuzun inkişafında 2006-cı ildə yaradılan  Mədəniyyət  və Turizm Nazirliyinin həyata keçirdiyi çevik, məqsədyönlü  siyasətin  də müstəsna  rolu olmuşdur.

-Kinostudiyanın  son illər istehsal etdiyi  filmlərin  bir  çoxu tamaşaçılar tərəfindən maraqla qarşılanır. Bəs ötən il studiyada  hansi filmlər çəkilmişdir?

- Onlar  haqqında  söz açmazdan əvvəl  deyim ki, kino  uzunmüddətli yaradıcı proses olduğundan  bəzən çəkilişlər ildə-ilə keçirilir. Bu il də belə  filmlərimiz olub. Məsələn, "40-cı paraleldə" (tammetrajlı bədii film)   kinoalmanaxı  bu il tamamlanıb. Kinoalmanax "Qara bağ" (rejissor  Amil Məmiyev), "Hədiyyə" (rejissor  Emin Əfəndiyev) , "Postskriptum" (rejissor  Emin Mirabdullayev) ,"Onun atası" (rejissor  Zamin Məmmədov) kimi  dörd  qısametrajlı  filmdən ibarətdir.

Ötən il  "Dərs", "Yarımçıq xatirələr", "Qatil"  bədii filmlərin  istehsalı tamamlanıb, tamaşaçılara təqdim olunub.  İki  film  xarici ölkələrlə müştərək istehsal olunmuşdur.  Onlardan biri Pusiya ilə birgə çəkilmiş "Qırmızı bağ" , ikincisi isə  Almaniya  ilə  birgə yaradılmış  "Sarılar" filmidir..

-Filmləriniz  beynəlxalq  kinofestivallarda mütəmadi olaraq  nümayiş etdirilir. Hətta elə  filmlər olub ki,  bir neçə  belə festivalda yüksək mükafat qazanıb. Nailiyyətlər bir daha  sübut edir ki,  milli kinomuzda yeni meyllər yaranmağa başlayıb. Bu barədə  fikirlərinizi bilmək istərdik.

-Dünya kinosunda inkişaf davam etməkdədir. Yeni texnologiyalar kinoya tətbiq olunur, yeni cərəyanlar yaranır.  Bu  festivallarda iştirak etmək üçün  dünya  kinosu ilə  ayaqlaşmaq  lazımdır. Bunun  üçün  bizim kinematoqrafçılar da  yeni yollar axtarırlar. Bu axtarışlar isə  yüksək səviyyəli  filmlərin yaranması ilə  nəticələnir. Beynəlxalq   festivallarda  nümayiş etdirilən filmlərimiz də bu tələblərə cavab verir və son  zamanlar nüfuzlu beynəlxalq  festivallarda  ölkəmizə uğur qazandırır.

Ötən il "Azərbaycanfilm" Kann beynəlxalq kino bazarına altı film təqdim etmişdir. Bunlar "Şəhər motivləri", "Qırmızı bağ", "Yarımçıq xatirələr", "İçərişəhər", "Axınla aşağı", "Qisas almadan ölmə. Keçmişdən məktublar" bədii filmləridir.

Mən "Nabat"  filminin  beynəlxalq  festivallarda qazandığı uğurları  xüsusi  vurğulamaq istərdim. Bu kino  əsəri Boğaziçi Beynəlxalq Film Festivalında  (Türkiyə), 14-cü Dəkkə Beynəlxalq Film Festivalı (Banqladeş)  və LET'S CEE Beynəlxalq Film Festivallarının  (Avstriya)  əsas müsabiqə proqramlarında göstərilmiş, hər birində baş qadın rolunun ifaçısı  Fatima Ariya  "Ən yaxşı qadın  rolu"na  görə mükafata layq  görülmüşdür. Həmin  film  il ərzində 33-cü Fajr Beynəlxalq Film Festivalının (İran) Şərq panoramında  göstərilmiş və   "Ən yaxşı rejissor" işinə  görə  mükafat qazanmışdır. Eləcə də,  film    34-cü İstanbul Beynəlxalq Film Festivalının  (Türkiyə)  "Yeni bir baxış" müsabiqə proqramında, 13-cü Pune Beynəlxalq Film Festivalının  (Hindistan)  "Dünya kinosu" müsabiqə proqramında, 26-cı Palm Springs Beynəlxalq Film Festivalının (ABŞ) "Award Buzz" müsabiqə proqramında  iştirak etmişdir.

Bunlar  həyata keçirilən tədbirlərin yalnız bir  qismidir. Əsas olan  odur ki,  kino istehsalı  davam edir  və biz  bu il  də yüksək səviyyəli  filmlər  yaratmağa  çalışacağıq.

Müsahibəni yazdı:
M.MÜKƏRRƏMOĞLU,
"Xalq qəzeti"