Qloballaşan dünyada  milli mədəniyyətlərin  qorunub saxlanması, onun təşviqi  və təbliği  yollarının  müəyyən edilməsi  hər bir  xalqın həyatında əhəmiyyətli  rol oynayır.  Ona görə də  müstəqil Azərbaycanda  həyata keçirilən mədəniyyət siyasətində bu amilə  xüsusi  diqqət yetirilir. Bu gün Azərbaycan dünyada inkişaf etmiş mədəniyyətə,  zəngin milli-mənəvi dəyərlərə malik bir ölkə  kimi tanınır. Bu sahədə  dünya  azərbaycanlılarının rolunu  xüsusilə  vurğulamaq lazımdır. Onlar    xalqımızın  mənəvi dəyərlərinin  dünyaya inteqrasiyasına  öz layiqli töhfələrini  verməklə, mədəniyyət və incəsənətimizin  təbliğində  əhəmiyyətli  rol oynayırlar.

Azərbaycan diasporu  bu sahədə  dövlətimizin, onun rəhbəri Prezident İlham Əliyevin  dəstəyini  həmişə hiss edir, daha  genişmiqyaslı  fəaliyyət imkanı qazanırlar.

Cənab  Prezident  dünya  azərbaycanlılarına  ünvanladığı  təbrikində  demişdir: “Hazırda Azərbaycan Respublikası öz inkişafının çox məsuliyyətli bir dövrünə qədəm qoymuşdur. Biz Vətənimizin çiçəklənməsi, qüdrətinin artırılması və suverenliyinin möhkəmləndirilməsi məqsədilə qarşımıza böyük vəzifələr qoymuşuq. Həmin vəzifələrin həlli üçün bütün həmvətənlərimiz, o cümlədən xaricdə yaşayan soydaşlarımız sıx birləşməli, harada yaşamalarından asılı olmayaraq, milli maraqlarımızı qətiyyətlə qorumalı, antiazərbaycan dairələrin təxribatçı əməllərinə qarşı prinsipial mübarizə aparmalıdırlar.”

Diaspor təşkilatlarımız  son illər bu istiqamətdə xüsusi  fəallıq  göstərirlər. Məlumat üçün bildirək ki, əgər 2002-ci ildə dünyada 200-dən bir qədər çox diaspor təşkilatımız vardısa, hazırda onların sayı 462-dir. Həm də onlar daha koordinasiyalı, sıx əlaqədə fəaliyyət göstərirlər. Daha əhəmiyyətlisi isə odur ki, 462 diaspor təşkilatı azərbaycançılıq məfkurəsi altında birləşib. Onların vahid məqsədi, müstəqil dövlətçiliyə xidmət həvəsi, milli mədəniyyəti dünyada tanıtmaq kimi yüksək amalı vardır.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Dünya Azərbaycanlılarının IV Qurultayında qətiyyətlə bəyan etmişdir: "Azərbaycan diaspor təşkilatları həm kəmiyyət, həm keyfiyyət baxımından böyük yol keçmiş, güclənmiş, bu gün dünya miqyasında azərbaycanlılar və onların təmsil etdikləri təşkilatlar önəmli rol oynayırlar". Hazırda bu təşkilatlar dünya ölkələri ilə mədəni əlaqələrin genişlənməsi, müxtəlif ölkələrdə keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti günləri, dünyanın mötəbər salonlarında rəssamlarımızın sərgiləri, musiqi xadimlərimizin konsertlərinin   təşkilində əhəmiyyətli layihələr  reallaşdırırlar.  Azərbaycan mədəniyyətinin dünyada belə geniş nüfuz qazanmasında Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın xidmətləri əvəzsizdir.

Fondun çoxşaxəli fəaliyyəti mədəni məkanda inteqrasiya modeli kimi bütün dünyaya örnək ola bilər. Milli mədəniyyətimiz, mənəvi dəyərlərimiz, folklorumuz, milli musiqimiz Mehriban xanım Əliyevanın fədakar fəaliyyəti nəticəsində qlobal miqyasda təbliğ olunur. Onun fəaliyyəti xoşməramlı səfiri olduğu nüfuzlu beynəlxalq təşkilat - UNESCO tərəfindən xüsusilə yüksək qiymətləndirilmişdir.

Azərbaycanın diaspor təşkilatları xarici ölkələrdəki səfirliklərimizlə  də milli mədəniyyətimizin təbliğində  yaxından əməkdaşlıq edirlər.Onların milli  mədəniyyətin təbliği istiqamətində gördüyü işlər nəticəsində dünyanın əksər ölkələrində görkəmli elm və mədəniyyət xadimlərimiz  barədə dolğun fikir formalaşıb.

 Avropa ölkələrindəki  diaspor təşkilatlarımızın mədəniyyətimizin təbliğindəki rolunu məxsusi olaraq  deyd etmək  istərdik. Fransada bu istiqamətdə  görülən işlər  xüsusilə təqdirəlayiqdir.  Strasburqdakı “Azərbaycan evi” Cəmiyyəti, Azərbaycan Mədəniyyət  Mərkəzi, “Araz” Fransa-Azərbaycan  Mədəni Əlaqələr Assosiasiyası  Fransada fəaliyyət göstərən başqa mədəni və dini icmalarla sıx əlaqələr qurmuşlar. Bu  təşkilatların  keçirdikləri tədbirlər  zamanı Azərbaycanın tarixi, ədəbiyyatı, mədəniyyəti, musiqisi, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi və Fransada məskunlaşmış azərbaycanlılarla bağlı ətraflı məlumat verilir və əvvəlcədən hazırlanmış filmlər nümayiş etdirilir.

Elə Avstriyada da milli-mədəni  irsimizin təbliği  və tanıdılması  istiqamətində  mühüm tədbirlər  reallaşdırılır. Məsələn, Vyana şəhərində Avstriya-Azərbaycan Akademik Birliyinin təşəbbüsü və Avropa Komissiyasının dəstəyi ilə gənclər proqramı həyata keçirilib. Proqramda Portuqaliya, Slovakiya, Almaniya, Türkiyə və Azərbaycan gənclər təşkilatlarının nümayəndələri iştirak ediblər. Proqram çərçivəsində “Azərbaycan gecəsi” təşkil olunub. Belə tədbirlər vaxtaşırı keçirilir.

Prezident İlham Əliyev Ukrayna ilə Azərbaycan arasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsində diasporun rolunu xüsusi vurğulayıb. “Diasporlarımız ölkələrimizi, xalqlarımızı birləşdirən təbii körpüdür. Mənə çox xoşdur ki, həm Azərbaycanda yaşayan ukraynalılar, həm də Ukraynada yaşayan azərbaycanlılar özlərini rahat, inamlı, öz evlərindəki kimi hiss edir, öz dövlətlərində bir ailə kimi yaşayır, eyni zamanda, Ukrayna ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin, indi olduğu kimi, fəal inkişaf etməsinə çalışırlar”. Ukraynada yaşayan bir neçə yüz minlik Azərbaycan diasporu bu gün də ölkələrimiz və xalqlarımızın mədəni  əməkdaşlığının genişlənməsində mühüm rol oynayır.

Ukrayna Azərbaycanlıları Konqresi hər il Novruz bayramı münasibətilə konsert təşkil edir. “Beynəlxalq Ana dili Günü” çərçivəsində Ukrayna Müdafiə Nazirliyinin Mərkəzi Mədəniyyət evində “Dil palitrası” mədəni-yaradıcılıq aksiyası keçirilib. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkil etdiyi tədbirdə Azərbaycan, Belarus, gürcü, macar, yəhudi, moldovan, alman, rus və digər diasporların nümayəndələri iştirak ediblər. Ölkəmizi konsertdə Ukrayna Azərbaycanlıları Konqresinin “Azərbaycan” kvarteti uğurla təmsil edib.

Azərbaycan-İsrail Beynəlxalq Assosiasiyasının təsis qurultayı ilə əlaqədar Hayfa şəhərində Azərbaycan incəsənət ustalarının böyük konsert proqramı təşkil olunub. Azərbaycandan köçmüş 800 nəfərdən çox yəhudinin iştirak etdiyi tədbirdə maraqlı  kosert proqramı göstərilib. Azərbaycan-İsrail Beynəlxalq Assosiasiyasının təsis etdiyi qurultayın keçirildiyi salonda xalqımızın zəngin mədəni irsini əks etdirən rəsm sərgisi də təşkil olunub.

Kanadada, Misirdə, Çində, Yaponiyada, Koreyada  və digər ölkələrdə də Azərbaycan mədəniyyəti  diaspor  təşkilatlarının səyi nəticəsində geniş təbliğ olunur.

Xaricdəki Azərbaycan icmaları müxtəlif ölkələrdə keçirilən beynəlxalq mədəniyyət festivallarında da fəal iştirak edir, xalqımızın zəngin mədəni irsini tanıtmağa çalışırlar. Birləşmiş Ştatların Hyuston şəhərində türk xalqlarının festivalı keçirilib. Hyuston–Bakı Qardaşlaşmış Şəhərlər Assosiasiyasının üzvləri Azərbaycandan gətirilmiş milli suvenirlər, əl işləri ilə bəzədilmiş guşə yaratmışlar.

Almaniyanın Maynts şəhərində milli azlıqların beynəlxalq festivalı uğurla keçirilib. Maynts şəhər bələdiyyəsinin keçirdiyi festivalda Azərbaycanı Maynts-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyəti təmsil edib. Tədbirə ümumilikdə 34 dövlətin tanıtım stendi və 25 ölkədən  folklor və rəqs qrupları qoşulub. Maynts-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin rəqs qrupunun ifasında Azərbaycanın milli rəqsləri tədbir iştirakçıları tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Diaspor təşkilatlarımız  Azərbaycanın tarixi şəxsiyyətlərini də unutmur, onların fəaliyyəti haqqında yaşadıqları ölkələrin ictimaiyyətini məlumatlandırmağa çalışır, xatirələrini ehtiramla yad edirlər.

Əlbəttə, bunlar son illər diaspor təşkilatlarının həyata keçirdikləri tədbirlərin bir qismidir. Son dövrlər Azərbaycan diaspor təşkilatları daha da fəallaşmışdır. Xüsusilə, erməni təcavüzkarlarının milli-mənəvi dəyərlərimizə sahib çıxmaq cəhdlərinə qarşı diaspor təşkilatları ciddi mübarizə aparır.

Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Nazim İbrahimov bildirmişdir ki,  hər zaman bu təşkilatlara maddi dəstək verilir və lazımi vəsaitlərlə təmin edilir. 21 mart BMT tərəfindən Beynəlxalq Novruz Günü elan olunub və UNESCO-nun mədəni irs siyahısına daxil edilib. Bu tədbirlərlə bağlı Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə birgə, ya da müstəqil şəkildə diaspor təşkilatlarının layihələri həyata keçirilir, milli mədəniyyətimiz barədə  məlumatlar əcnəbilərə çatdırılır.

 Ümumiyyətlə, Azərbaycanın milli bayramlarını dünyanın bir çox ölkəsində yaşayan soydaşlarımız tərəfindən təntənəli şəkildə qeyd olunur. Berlindəki “Azərbaycan evi” Cəmiyyətinin keçirdiyi “Novruzunuz mübarək!” bayram şənliyində Azərbaycan incəsənət ustaları konsert proqramı ilə çıxış edirlər. Tədbirə Almaniyanın paytaxtında və onun ətrafında yaşayan həmyerlilərimiz, Türkiyə diasporunun təmsilçiləri və Berlin ictimaiyyətinin nümayəndələri qoşulurlar. Almaniyanın Oldenburq şəhərində, Hamburqdakı Almaniya-Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzində, Köln Azərbaycan-Türk Dayanışma Dərnəyində, Mannhaym şəhərində hər il Azərbaycan və türk icmalarının nümayəndələri Novruz bayramı ilə əlaqədər tədbirlər təşkil olunur.

Bu gün   diaspor təşkilatlarımız  beynəlxalq aləmdə  Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği istiqamətində  davamlı iş aparırlar. Bunun  nəticəsidir ki, Azərbaycan mədəniyyəti  beynəlxalq miqyasda tanınır  və  milli-mənəvi irsimizə maraq ildən-ilə artır.

M. MÜKƏRRƏMOĞLU,
“Xalq qəzeti”