Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı və Azərbaycanın Fransadakı səfirliyinin dəstəyi ilə  noyabrın 19-da Strasburqun Reyn sarayında dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin  həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş sərgi açılmışdır. 

Aparıcı Alen Tremolier  Avropanın rəmzi paytaxtı hesab edilən  Strasburqda  təşkil edilən sərginin dahi Azərbaycan şairi və filosofu Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 870 illiyinə həsr olunduğunu,  söz incisi ustadının əlyazmalarının dünyanın müxtəlif muzey və kitabxanalarında, o cümlədən Strasburq  milli kitabxanasında  və universitetində qorunub saxlandığını bildirmiş, doğulduğu və heç vaxt tərk etmədiyi doğma şəhəri Gəncədə əbədiyyətə qovuşduğunu diqqətə çatdırmışdır. N.Gəncəvinin  şairliklə bərabər  astronomiya, kimya, tarix, təbabət və digər elmlərlə məşğul olduğunu, səkkiz əsr bundan əvvəl yaşamış şairin ideyalarının bu gün belə aktuallığını itirmədiyini bildirmişdir.

Azərbaycanın Fransadakı səfiri Elçin Əmirbəyov  Şərq intibahının ən parlaq simalarından biri olan və XII-XIII əsrlərdə  yaşayıb yaratmış Nizami Gəncəvinin beş poemasının toplandığı  “Xəmsə”nin bu gün də aktuallığını saxladığını, şairin ölməz ideyalarının bəşəriyyətə bələdçilik etdiyini vurğulamışdır.

Səfir şairin azadlıq, bərabərlik və qardaşlıqla yanaşı, dünyəvilik, qadınlar və kişilər arasında bərabərlik kimi universal ideyalarının  əsrlər boyu yaşadığını, Qərb cəmiyyətinin bu prinsiplər üzərində  qurulduğunu bildirmişdir.

Şairin əlyazmalarının dünyanın tanınmış kitabxanalarında saxlandığına diqqəti cəlb edən səfir Nizami Gəncəvinin doğma şəhəri Gəncədə onun  mavzoleyinin ucaldıldığını, Bakıdakı Ədəbiyyat Muzeyinin şairin adını daşıdığını, anadan olmasının 870 illiyinin təntənəli şəkildə qeyd edilməsi ilə bağlı  Prezident İlham Əliyevin   Sərəncam imzaladığını, xatirəsinin  bir çox xarici ölkədə anıldığını bildirmişdir.

E.Əmirbəyov N.Gəncəvi əsərlərinin yenidən nəşr olunması və müxtəlif dillərə tərcümə edilməsində Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Mehriban Əliyevanın böyük rol oynadığını xüsusi vurğulamış, dahi şairin əsərlərindən gələn ideyaların Azərbaycan və Fransa xalqlarının yaxınlaşmasında mühüm əhəmiyyət daşıdığını diqqətə çatdırmışdır.

“XII və XXI əsrləri birləşdirən universal körpü: Nizami Gəncəvinin (1141-1209) əsəri” layihəsinin Heydər Əliyev Fondunun, Azərbaycanın  Fransadakı səfirliyinin, Alzasın Mədəniyyət Məsələləri üzrə Regional Direksiyasının, Strasburq Universiteti və milli kitabxanası  administrasiyasının birgə əməkdaşlığı sayəsində reallaşdığını deyən səfir sərginin Strasburqda üç ay davam edəcəyini bildirmiş, yerli sakinlərin Nizami Gəncəvi əsərləri və onun doğma şəhəri Gəncə barədə ətraflı məlumat əldə edəcəklərinə əminliyini vurğulamışdır. 

Alzasın Mədəniyyət Məsələləri üzrə Regional Direksiyasının rəhbəri  Alən Hoss  və Strasburq Universiteti  və milli kitabxanasının inzibatçısı Alber Puaro çıxışlarında Nizami Gəncəvinin bütün dünyada qazandığı şöhrətdən, bəşəri ideyaların zənginləşməsinə verdiyi töhfələrdən danışmış, əsərlərində İbn Sina, Asadi, Firdovsi, Sənai kimi  tarixi şəxsiyyətlərin adlarını çəkməsinin şairin ədəbi və fəlsəfi fikirlərinin dərinliyindən irəli gəldiyini, onun 850 illiyi ilə əlaqədar 1991-ci ilin UNESCO tərəfindən “Nizami Gəncəvi” ili elan olunduğunu,  889 hicri tarixinə (1484)  aid olan bir əlyazma nüsxəsinin Strasburq Universiteti və milli kitabxanasında saxlandığını qeyd etmişlər. 

Sərgidə Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığını, doğulduğu Gəncə şəhərinin keçmişini və bu gününü əks etdirən fotolar, şairin əsərlərinə çəkilmiş müxtəlif illüstrasiyalar, yaşadığı dövrə məxsus dulusçuluq və misgərlik nümunələri, geyim və bəzək əşyaları nümayiş etdirilmişdir.

Sərgi və konsert çərçivəsindən Heydər Əliyev Fondu tərəfindən N.Gəncəvi haqqında hazırlanmış nəşrlər təqdim olunmuşdur. Sərgidən sonra dahi şairə həsr olunan konsert proqramında   professor  Ağaverdi Paşayevin dirijorluğu ilə Azərbaycan Dövlət Xalq Musiqi Alətləri Orkestrinin müşayiəti ilə  incəsənət ustaları Azərbaycan bəstəkarlarının Nizami Gəncəvinin sözlərinə  bəstələdikləri  romansları və xalq mahnılarını  ifa etmiş, şairin poemalarından parçalar fransız dilində səsləndirilmişdir.

Sərgi və konsert strasburqlu tamaşaçılar tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır.

Sərgi və konsertdə Alzas regionunun rəsmləri, şəhər ictimaiyyətinin nümayəndələri, bir çox ölkənin Avropa Şurası yanındakı daimi nümayəndəliklərinin rəhbərləri və əməkdaşları, Strasburqda akkreditə olunan diplomatik korpusun üzvləri, diaspor təmsilçiləri və tələbələr iştirak etmişlər.

Əsgər ƏLİYEV,

AzərTAc-ın xüsusi müxbiri

Strasburq